Usability Test (UX) - "จงทดสอบ" [1/2]

Usability Test (UX) - "จงทดสอบ" [1/2]
05/02/19   |   6.3k

สำหรับคนในวงการไอที ไม่ว่าจะเป็นทั้ง Developer หรือ Designer คงจะเคยได้ยินได้กันมาบ้างแล้ว ซึ่ง Usability Test จัดเป็นหนึ่งในเครื่องมือสำคัญสำหรับ UX Process เพื่อเป็นการทดสอบเพื่อนำไปพัฒนาผลิตภัณฑ์ของเราให้ดียิ่งขึ้น…

 

Usability Test คืออะไร?

“Usability Test” หรือ การทดสอบการใช้งานผลิตภัณฑ์ ไม่ว่าจะเป็น Application, Website แม้กระทั่งสิ่งของหรืออุปกรณ์ที่คุณกำลังจะสร้างมันขึ้นมาหรือว่าสร้างเสร็จไปแล้วก็ตาม จากผู้ที่เราเลือกมาทำการทดสอบ สังเกต แล้วบันทึก การตอบสนองของผู้ทดสอบ ทั้งสีหน้า อาการ คำพูด และการใช้งานของเขาเหล่านั้น เพื่อนำไปวิเคราะห์ผลการใช้งานต่อไป ในภายหลัง…

 

ใครต้องเป็นคนทำการทดสอบ?

คุณไงละ! — “เห้ย ฉันเป็น Developer/Product Owner/Designer นะ” หากคุณต้องการให้ผลิตภัณฑ์ของคุณดีขึ้น อยากให้ผู้ใช้สามารถใช้งานได้ง่ายขึ้น

การทดสอบการใช้งานผลิตภัณฑ์ ไม่จำเป็นว่าต้องให้แค่ UX Designer เป็นคนทำ ทุก ๆ คนในทีมสามารถช่วยกันทำได้ เพื่อที่จะได้ทราบถึงปัญหาจากผู้ใช้ได้โดยตรง ซึ่งอาจจะมี UX Designer คอยแนะนำให้ก่อนในช่วงแรก ๆ ก็ได้

ผมขอแชร์ประสบการณ์เล็กน้อยเกี่ยวกับการให้เพื่อนๆในทีมลองเข้ามาซึมซับบรรยากาศ การทำ Usability Test จริง ๆ ทั้ง Product Owners, Developers โดยเข้ามานั่งสังเกตการณ์และจดบันทึก ทุกคนจึงค่อย ๆ มองเห็นถึงปัญหาต่างๆในการใช้งาน Application ของเราจากผู้ใช้งานว่า เขาไม่ค่อยเข้าใจในหลายๆสิ่งที่พวกเราพยายามจะสื่อ เช่น “ปุ่มนี้ มันทำอะไรได้/ฉันจะไปหน้าแก้ไขข้อมูลยังไงหรอ?” ซึ่งบางคนยอมรับว่า ไม่เคยคิดมาก่อนเลยว่า คนอื่นจะใช้งาน Application ได้ยากเย็นขนาดนี้ ทำให้ทุกคนรีบหารือกันเรื่องแก้ไขปัญหาที่พบหลังจาก Usability Test และรีบทำการปรับปรุงซอฟแวร์เพื่อให้ใช้งานได้ง่ายขึ้น ณ จุดๆนี้ ทีมผมเริ่มตระหนักถึงประโยชน์จากการทำ Usability Test และใส่ใจ User มากยิ่งขึ้น ❤

“ทุกคนในทีมควรมีส่วนช่วยกันทำ Usability Test” — ผมเอง

คุณสามารถใช้เพื่อนๆของคุณในออฟฟิศมาทดสอบก็ได้ / Photo on Unsplash

 

แล้วจะไปทดสอบกับใครละ?

การทำการทดสอบจริงๆแล้ว สามารถทำกับใครก็ได้ แต่ก็ต้องตระหนักถึง Persona(การสร้างตัวแทนของกลุ่มผู้ใช้ เพื่อคนในทีมตัดสินใจโดยไม่เอาตัวเองเป็นหลักแต่เอาผู้ใช้ เป็นหลัก) ของคุณด้วย ไม่จำเป็นว่าต้องตรง 100% แต่ก็ไม่ใช่คนละขั้วเลย เช่น คุณทำ Persona ของคุณคือคนตาบอด แต่คุณกลับไปทดสอบคนสายตาปกติซึ่งเขาไม่มีประสบการณ์ที่ตาบอดมาก่อน เขาอาจจะจินตนาการได้ว่าต้องทำแบบไหนบ้าง แต่ก็ไม่เหมือนกับถามคนที่ตาบอดจริงๆ ที่พบปัญหาของเขาจริงๆ เพราะฉะนั้น ผลที่ได้อาจจะใช้ได้ หรืออาจจะไม่มีประโยชน์เลย

เหมือนคุณขายผ้าอนามัย แต่ดันไปทดสอบกับสุภาพบุรุษนั้นแหละ นอกจากเขาจะไม่ใกล้เคียงกับ Persona ที่แท้จริงแล้ว แถมยังใช้งานไม่เป็น และคงไม่คิดจะใช้อยู่แล้ว
คุณอาจจะเสียเวลาๆไปเปล่าๆก็ได้ อาจจะหลงทางไปโฟกัสผิดจุดอีกด้วย และอีกทั้งไม่ได้รับคำแนะนำอะไรเพิ่มเติมเลยก็ได้

หรือหากอยากลองทดสอบดูแบบง่ายๆ ก็ใช้คนในออฟฟิศของคุณนั้นแหละ สะดวกที่สุด แต่ก็ไม่ควรเกี่ยวข้องกับ Project ของคุณโดยตรง หาคนที่ใกล้เคียงกับกลุ่มผู้ใช้งานจริงๆ ก็เพียงพอแล้วสำหรับการทดสอบนี้…

แล้วต้องเตรียมอะไรบ้าง?

สำหรับการทดสอบการใช้งานผลิตภัณฑ์ของเรา มีสิ่งที่เราต้องเตรียมให้พร้อมก็คือ

  1. โปรโตไทป์ — ตัวทดลองต้นแบบ ไม่ว่าจะเป็น แบบกระดาษ หรือ ดีไซน์จากโปรแกรมพร้อมกับใส่แอคชั่นจำลองการทำงานของระบบ เช่น Adobe XD beta (Free), Justinmind เป็นต้น หรือถ้าต้องการทดสอบโปรแกรมที่มีอยู่แล้ว ก็ใช้โปรแกรมนั้นในการทดสอบเลย
  2. เอกสาร — คำถามหรือสิ่งที่เราอยากทราบจากผู้ใช้, เอกสารที่ใช้สำหรับการบันทึกลงกระดาษ
  3. อุปกรณ์อัดวิดีโอ — แนะนำให้บันทึกทั้งสีหน้า พฤติกรรมของผู้ใช้ และ สิ่งที่ผู้ใช้กระทำต่อตัวโปรโตไทป์ของเรา(Screen recorder)
  4. ทีมงาน — ผู้ช่วยสังเกตการณ์ของคุณ หรือ คนคอยประสานงาน
  5. นัดหมาย — ผู้ทดลอง และสถานที่ทำการทดสอบ

ไม่เยอะใช่ไหมครับ? เตรียมตัวดี มีชัยไปกว่าครึ่ง เพราะหากตกหล่นสิ่งใดไป ก็อาจทำให้การทดสอบพบอุปสรรคในบางครั้ง ก็จงใช้ไหวพริบและปฏิภาณของคุณในการแก้ปัญหา…

Photo by rawpixel.com on Unsplash

ตอนนี้คุณก็ เกือบ พร้อมที่จะทำการ Usability Test แล้ว ในตอนหน้าจะมีเนื้อหาอะไรเพิ่มเติม โปรดติดตามตอนต่อไป …

 

Usability Test (UX) - "จงทดสอบ" [2/2]

tags : ทดสอบการใช้งาน ux process



ติดตามข่าวสารและเรื่องราวดีๆ ทาง Email